Bahçesaray Çeşmesi (şiir)
Bahçesaray Çeşmesi (Rusça: Бахчисарайский фонтан, Bahçisarayskiy Fontan diye okunur.) Puşkin'in bir şiiri. Puşkin sürgün yıllarında Tatarların Hansaray'ında ki Gözyaşı Çeşmesinden etkilenilerek yazılmıştır. Rus orduları burayı istila ederken, Puşkin'e duydukları saygı yüzünden bu çeşmeye dokunmadılar. Şimdi bu tarihi çeşmenin yanında Puşkin büstü bulunmaktadır.
Şiir
[değiştir | kaynağı değiştir]Puşkin'in sürgündeyken yazdığı bu şiir o dönemde büyük yankı uyandırmış, Çarlık Rusyası'nda, Avrupa'da büyük üne kavuşmuştur. Şiir Giray Han'a övgü ve bahçesaray çeşmesinin hüznünü anlatır. Bahçesaray Selsebili de denilen uzun bir şiirdir. 1824 yılında yazılmıştır.
Şiirden bir bölüm
Ah aşk çeşmesi, ah hüzün çeşmesi
Dinledim senin taş dudaklarından uzun hikâyeleri
Ah uzaktır, acı ve mutluluğun parçaları
Fakat Maria'dan hiçbir kelime çıkmadı
Bale uyarlaması
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu şiir daha sonra Boris Asafiyev'in müziği ve Nikolai Volkov'un librettosu ve Rostislav Zakharov'un koreografisiyle 1934'te Moskova'da baleye uyarlandı. Türkiye'de ise ilk kez 1979'da Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından oynandı.
Kırım hanı Giray'ın aşık olduğu Polonyalı prenses Maria hareminde tutsaktır. Han bu aşk yüzünden haremindeki gözdesi Zaremayı ikinci plana itmiştir. Zarema Maria'yı öldürür. Bunu duyan Giray Han Zaremayı öldürür. Maria adına bir çeşme yaptırır.
Karakterler
- Giray Han
- Maria
- Vastlav
- Zarema
- Maria'nın Babası
- Maria'nın Arkadaşları
- Vastlav'ın Arkadaşları
- Puşkin'in Büyükannesi
- Puşkin
- 6 Polonyalı Çift
- Tatarlar
- İki Zilli Kız
- Harem Kızlar
